artikel in De Limburger d.d. 02/11/2019

achtergrond door Joos Philippens

De Maastrichtse inwoners lijken tweederangsburgers, die geen betaalbare woning vinden. Oorzaak is volgens de stadsbrede stichting Buurtbalans: het pamperen van toeristen en studenten.

Wat is een stad? Een plek waar mensen wonen, zou je zeggen. Waar ze vervolgens ook werken en recreëren. Die logische verdeling staat in Maastricht onder druk. Ga maar na: een tekort aan starterswoningen voor jongeren, wachtlijsten voor betaalbare sociale huurwoningen, de doorstroming naar woningen van 700 tot 1000 euro huur per maand stokt en er moet dringend woonruimte komen voor ouderen boven de 75 jaar. Het gemor neemt toe.

Buurtnetwerken

Buurtbalans, een koepel van 26 buurtnetwerken, verwoordt dat in een scherpe reactie op de concept-Omgevingsvisie 2040. „Terwijl in een aantal buurten en in de binnenstad de balans verstoord raakt tussen tijdelijke en vaste bewoners, is wonen in deze nota niet eens een van de speerpunten.”

Maastricht is een populaire stad, maar je vindt er nauwelijks nog een acceptabele woning onder de drie ton. Inwoners beginnen de stad te verlaten. Vorig jaar waren dat er duizend, halverwege 2019 staat de teller alweer op vijfhonderd.

Universiteit

De studentenstroom lijkt juist oneindig te groeien. Zonder universiteit geen levendige stad, maar het huidige aantal van 12.500 studentenkamers moet in 2024 met nog eens 2900 gegroeid zijn. Dat maakte Maastricht voor private beleggers de afgelopen vijf à zes jaar een walhalla.

Buurtbalans wijst erop dat die beleggers een derde van alle woningen kopen. Voor een normale huurwoning ‘vangt’ een belegger duizend euro, door het ‘verkameren’ ontvangen ze van studenten of andere tijdelijke bewoners liefst drieduizend euro. Maastricht begint zich uit de markt te prijzen, zeker voor de eigen, wat minder gefortuneerde inwoners.

Toeristen

Huub Smeets, oud-directeur Stadsontwikkeling van de gemeente, stelt namens Buurtbalans: „De gemeente steunt het bijbouwen van hotels en hostels en staat Airbnb ruimhartig toe. Het toerisme zorgt nu al voor congestie en gaat met nog eens 50 procent groeien. De eigen inwoners mijden de binnenstad, waardoor ook de winkelleegstand groeit.”

Volgens Buurtbalans overheerst het kortetermijndenken. Smeets: „De politiek lijkt niet verder te willen denken dan vier jaar, brengt liever geen onzekerheden in beeld. Gebrek aan visie.”

Beperkt

Toch is de gemeente allerminst volledig blind voor de problemen. Verhuur van B&B is sinds kort beperkt tot maximaal zestig dagen per jaar, de gemeente erkent dat er een einde aan de hotelgroei in zicht is en corporaties hebben plannen voor vierhonderd extra sociale huurwoningen. Maastricht maakt nu echt werk van grootschalige studentenhuisvesting en heeft een rem gezet op het ongebreideld verkameren. „Dat omzeil je met kamers groter dan achttien vierkante meter. Tot 2040 gaan minstens nog eens drieduizend woningen verloren”, schetst Smeets.

Buurtbalans pleit ervoor om ‘wonen’ als centraal thema in de Omgevingsvisie toe te voegen. In de vorm van drie scenario’s, gebaseerd op de drie bevolkingsprognoses per 2040: 116.500 (Abf research), 120.000 (Etil) en 133.800 (CBS). ,,De prioriteit zou moeten verschuiven naar starterswoningen. Het is dringend tijd voor verandering.”

Lees verder →