Platform Milieu en Verkeer Maastricht: voor een gezonde en schone stad

1. Inleiding

Maastricht heeft een verontrustend slechte luchtkwaliteit. (1) De concentratie van schadelijke stoffen komt met name voor in onze binnenstad en langs de drukke verkeerswegen. Ditis grotendeels het gevolg van het gemotoriseerde verkeer dat op fossiele brandstof rijdt en de laatste jaren enorm is toegenomen. Daarbij komt nog de uitstoot van verontreinigende stoffen door industrie, vliegverkeer en scheepvaart. Ook de geografische ligging van de stad in het Maasdal werkt niet mee: vervuilende uitlaatgassen hopen zich op en blijven langer hangen.

Het is wetenschappelijk aangetoond dat de uitstoot van (ultra-)fijnstof, roet in het bijzonder, en stikstofdioxide ernstige gevolgen heeft voor de gezondheid van mensen. Om verbetering te bewerkstelligen van de leefbaarheid en luchtkwaliteit van Maastricht zijn een integrale aanpak en krachtige maatregelen nodig. Een aantal mensen en organisaties hebben zich verenigd in de Platform Milieu en Verkeer Maastricht(2) om hier verbetering in te brengen.

2. Visie

Iedereen verdient en heeft recht op een gezonde leefomgeving. De wegen van Maastricht raken verstopt door steeds meer en zwaarder verkeer. Verstoorde nachtrust, geluidsoverlast, stank…  lucht vol schadelijke stoffen. Onze stad moet weer gezond en leefbaar worden voor bewoners én bezoekers. Wij, Platform Milieu en Verkeer Maastricht,willen deze problematieksamenaanpakken.

3. Missie

Om bovenstaande te bewerkstelligen is er stad breed actie nodig. De projectgroep staat voor een integrale aanpak van de milieu- en verkeersproblematiek. Wij hebben als doel de leefomgeving gezond te maken en de verkeersveiligheid in de stad te verbeteren.

4. Strategie

We willen dit bereiken door:

• Een goede vertegenwoordiging van alle betrokkenen/belanghebbenden binnen het platform waardoor alle verenigingen en platforms zich vertegenwoordigd weten;
• Proactief overleg en structureel samenwerken met de verantwoordelijke overheid;
• Bewustwording problematiek en je eigen rol daarin;
• Draagvlak realiseren op buurtniveau met alle betrokkenen middels dialoog-bijeenkomsten;
• Lobby onder stakeholders (ondernemers, burgers) om stad breed commitment te vergroten;
• Inschakelen experts ter ondersteuning;
• Goede communicatie;
• Acties die ruchtbaarheid geven aan de situatie.

5. Voorgestelde Maatregelen

• Een zo groot mogelijke milieuzone, waarbij trapsgewijs de toelatingsvoorwaarden van auto’s periodiek worden aangescherpt;
  • In de loop van enkele jaren wordt de zone uitgebreid tot en met alle grote toegangswegen rondom Maastricht;
  • Aanpak internationaal sluipverkeer;
  • Handhaving snelheid;
• Herziening van het verkeerscirculatieplan en het stedelijk parkeerbeleid met als doel een autoluwe (binnen)stad;
• Een fijnmaziger aanbod openbaar vervoer;
• Verdere ontwikkeling park & ride, park & walk;
• Onderzoeken optie gratis openbaar vervoer naar binnenstad;
• Een samenhangend pakketaan maatregelen ter verbetering van fietsvoorzieningenen ter verdere stimulering van het fietsgebruik. Het zogenaamde Vlaamse STOP-principe (Stappen, Trappen, Openbaar vervoer en dan pas Personenwagens). Alsmede het veiliger maken van onze stad voor fietsers en voetgangers. Ook dienen er meer overdekte fietsenstallingen gerealiseerd te worden.
• Geconcentreerde bevoorrading door distributeurs met zero-emissievoertuigen van de binnenstad;
• Beperking van de betreffende tijdvensters voor de hele binnenstad tot uiterlijk 11.00 uur;
• Beperkende maatregelenvoor het gebruik van belangrijke ultra-fijnstof producerende vervoersmiddelen als scooters, brommers en snorfietseninclusief een vorm van ‘sloopregeling’.

6. Organisatie werkwijze van de platform Milieu en Verkeer Maastricht

• Het bestuur bestaat uit eenvoorzitter/woordvoerder en vicevoorzitterdie worden ondersteund door een kerngroep van 5 à 6 personen;
• De kerngroep formuleert de doelstellingen waaraan wordt gewerkt, bedenkt strategie, werkt plannen en acties uit en leggen deze voor aan de plenaire vergadering voor draagvlak;
• De kerngroep bereidt de agenda voor;
• Op basis van de uitgewerkte plannen wordt er een taakverdeling gemaakt;
• Communicatie met stakeholders en overheid gebeurt in principe door de voorzitter/woordvoerder ondersteund door de kerngroep;
• Inzet sociale media, w.o. een facebookpagina waar over verschillende acties en knelpunten binnen de stad verhaald wordt. Aansluiting bij een LinkedIngroep waar serieuze literatuur gedeeld kan worden;
• Het Platform Milieu en Verkeer Maastrichtvergadert 6 x per jaar plenair.
• Afvaardiging in een (gemeentelijke?) adviesgroep.

7. Communicatie

De zogeheten Unique Selling Point (USP) van een burgerinitiatief zit in de grootte van het aantal burgers t.o.v. het aantal overige stakeholders. Een raadszetel wordt in Maastricht al behaald met minder dan 400 (voorkeur) stemmen. Door veel mensen te representeren zetten we druk op fracties om de balans tussen verkeer en milieu te herstellen en daarmee de leefbaarheid in de stad te verbeteren.                                                                  Gekozen naam = Platform Milieu en Verkeer Maastricht.

• Inzetten sociale media w.o. een
  • Facebookpagina waar over verschillende acties en knelpunten binnen de stad verhaald wordt met plaatjes en korte teksten.
  • LinkedIngroep waar serieuze literatuur gedeeld kan worden.
• Website
• Persberichten
• Ontwikkeling Logo

8. Losse eindjes

• Bij milieuzones dient naar onze mening de EURO 5-norm als uitgangspunt te worden genomen conform de discussie in andere Europese steden.
• We willen de aangescherpte advieswaarde van de WHO (World Health Organisation) hanteren, omdat deze bedoeld is om zoveel mogelijk schadelijke gezondheidseffecten te voorkomen.
• Het is verder essentieel om als grensstad met zijn grensoverschrijdende problematiek in te zetten op financiële ondersteuning middels Interreg en andere Europese gelden en ook het volledige spectrum van maatschappelijk relevante kosten en opbrengsten (gezondheidszorg, levensverwachting, persoonlijk welzijn e.d.) in kaart te brengen.

(1) Hier gegevens van bv. prof. Van Schaijk vermelden over luchtkwaliteit Maastricht;        (2) Hier de mensen/organisaties vermelden die meedoen aan: zie bijlage Ondertekenaars.

Bijlage: Ondertekenaars

• Bewoners Bieslanderweg en Cannerweg
• Bewonersvereniging Jekerkwartier
• Bewonersvereniging Ravelijn
• Buurtnetwerk Kommelkwartier
• Buurtnetwerk Wyck
• Buurtnetwerk Céramique
• Argusbuurtplatform Statenkwartier
• Vrienden (Binnen)stad Maastricht
• Luchtalarm actiegroep fijnstof en verkeerslawaai Heugemerveld
• Comité “Stop de bussen Meerssenerweg”
• Tongerseweg veilig
• 043veilig
• Fietsersbond Maastricht
• Alliantie tegen Uitbreiding MAA
• Students4ClimateMaastricht
• Milieudefensie Maastricht