Deze tekst is opgemaakt door bewoners van de Koestraat/Stenenbrug en BJK.
De gemeente heeft deze straat/straten gekozen als pilot in kader van nieuwe horecanota om te komen tot een profilering van deze straat/straten.
Onlangs heeft een eerste overleg -geïnitieerd door de gemeente- hierover plaatsgevonden waarbij zowel bewoners, bestuur BJK als horecaondernemers uit dit gebied aanwezig waren.
Wij houden u op de hoogte van het vervolg.

Op verzoek van de gemeente werken wij mee aan een pilot “Profilering KOESTRAAT / STENENBRUG. Daartoe hebben we gesproken met een aantal bewoners uit die straten. 

1. Aanpak “Profilering”

In de nieuwe Horecanota staat dat er per straat/gebiedsdeel in overleg met de gebruikers (bewoners en bedrijven) profielen (karakteristieken) ontwikkeld worden die als basis gaan dienen voor het nieuwe horecabeleid. Als eerste is het gebied Koestraat/Stenenbrug aan de beurt. In een gesprek met de bewoners is een stappenplan opgesteld:

01. Vaststelling gebieden, begrenzingen;
02. Bewoners informeren;
03. Deelnemers voorbereidingsgroep vaststellen;
04. Tijdspad en info momenten buurt vastleggen;
05. Inventarisatie ontwikkeling laatste jaren (bestemmingsplan “nul”moment);
06. Leefbaarheid analyse/effecten (knelpunten/ problemen/wensen/mogelijkheden/risico’s);
07. Opstellen opties/modellen;
08. Voorkeursmodel op basis van overleg met omwonenden;
09. Inspraak periode;
10. Collegevoorstel.

Er is een eerste voorlopige beeldschets/beschrijving opgesteld die nu in de vervolgprocedure uitgewerkt en aangevuld zal moeten worden.

2. Korte (historische) schets Koestraat e.o.

De Koestraat en Stenenbrug zijn twee sterk samenhangende straten. Samen vormen ze de verbinding van twee te onder-scheiden gebieden: binnenstad (city) en Jekerkwartier. Beide straten zijn zeer smal van profiel en van oorsprong multi-functionele stadsstraten met woningen en bedrijfjes (winkels, horeca, ambacht en de historische panden): huishoudens, handel en horeca. Veel panden zijn beschermde (rijks) monumenten. Ook de stichting Hendrik de Keyser bezit hier een aantal fraaie monumentale woonhuizen.

Aan de zijde van het OLV plein heeft de Koestraat zich de laatste jaren vooral ontwikkeld tot een uitgaansstraat in de eet/restaurant sector en die trend is verder doorgezet naar het zuidelijk gedeelte van de Koestraat.
De winkel functie is afgenomen; wel is er nog sprake van een substantiële woonfunctie: op bijna alle verdiepingen wordt er gewoond.
De Stenenbrug heeft het oorspronkelijke multifunctionele karakter grotendeels behouden met de Bisschopsmolen als belangrijke toeristische trekpleister/horeca/winkel. Behoudens de Bisschopsmolen, hebben alle panden een woonfunctie.

3. Huidige situatie

Het huidige beeld is dus nog steeds gevarieerd: veel en di-verse horecabedrijven, winkels, wonen op etages, wonen in grondgebonden woningen, en een monumentale trekpleister.

Enige jaren geleden heeft de gemeente aan bewoners Koestraat toegezegd dat de horeca functie niet zou toenemen in de straat: het aantal cafés niet zou toenemen en het verrui-len van “natte” horeca naar “droge” horeca zou worden bevorderd, met als motief het verminderen van de overlast.
Niettemin werd er (ook in afwijking met de toen voorliggende horeca nota) een nieuwvestiging toegestaan: (Beluga) Next Door. Dit bedrijf heeft drie panden onderling doorverbonden: hiertoe werd een winkel (grondverdieping) omgezet in horeca, en verdween woongelegenheid op bovenverdie-ping, en is de terras omvang toegenomen.
En is in ander pand winkelgebonden horeca toegestaan.

4. Problemen

De afgelopen jaren zijn er diverse eetgelegenheden (bij)gekomen met (uitbreiding van) terrassen en is het ‘ouderwetse’ café verdwenen. Op terrassen is blijkbaar nu ook verwarming toegestaan. De terrassen zijn tot 02.00u / 03.00 uur vergund. Tevens mag nu in de horeca niet meer binnen gerookt worden.

Deze praktijk, de nieuwe vestigingen, uitbreiding terrassen heeft geleid tot een behoorlijke (over)concentratie van de horecasector met als gevolg een verdere inperking van de woonfunctie. Deze inperking betekent ook meer en meer overlast. Overlast zeker in geval ondernemers zich niet houden aan de afspraken, voortdurende overlast omdat er ook niet handhavend wordt opgetreden noch door de gemeente noch door de politie. Bewoners ervaren meer drukte, versperringen, gebroken glas, en vooral: lawaai, op bijna alle dagen van de week van ’s middags tot vroeg in de morgen. Hierbij speelt vanzelfsprekend ook het feit dat de Koestraat en Stenenbrug overdag ook grote stromen toeristen (al dan niet onder leiding van een gids) te verwerken hebben.
Horecagasten staan buiten, te praten, roken, drinken (men wordt ook buiten het terras bediend door de horeca), lachen en uitbundig schreeuwen. Kortom de horeca heeft buiten meer gasten dan formeel zou mogen.

Dit heeft tot gevolg dat de bewoners van de straat op alle avonden dat het niet regent, tot vroeg in de morgen gedwongen zijn tot het doorstaan van overlast. Enerzijds omdat deze horecaondernemers zich niets gelegen laten aan de leefbaarheid van de straat (klachten van bewoners) of de regelgeving daaromtrent, anderzijds omdat er niet gehandhaafd wordt.

De grootste overlast ontstaat door het uitbundig gebruik van de straat voor terrassen (buiten de officiële terrasvergunning om) en om buiten te roken. Bijna dagelijks zijn delen Koestraat, en hoek Stenenbrug/Pieterstraat één groot open-luchtcafé, hetgeen ronduit verboden is en nooit gehandhaafd wordt.

Vooral omdat het hier extreem smalle straten betreft is er naast de geluidsproblematiek (versterkend geluidseffect) sprake van grote risico’s ten aanzien van de bereikbaarheid (ook voor hulpdiensten), beloopbaarheid en veiligheid.

Het lawaai en de versperring van de straat in de late uren door deze vele horecagasten is het meest belastend.
Daar is maar één remedie tegen: handhaving op de toegestane terrasvergunning met als extra voorwaarde de sluiting van deze terrassen om 23.00 uur. Zie hieronder.

Naast de overbelasting die nu reeds ervaren wordt, vrezen bewoners een nóg sterkere aantasting van de woonkwaliteit, in geval de Koestraat-Stenenbrug wordt ingericht als doorgaande en verbindende horeca-as naar de rest van het Jekerkwartier (Sint Pieterstraat.) Voor bewoners is dit een ongewenste ontwikkeling.
Bewoners vragen juist om de gebruiksintensiteit te matigen, de overconcentratie van de horeca terug te brengen, en de straten meer gevarieerd in te richten.

5. Bewoners wensen, puntsgewijs:

1. Géén verdere (grondgebonden) woonruimte onttrekken.
2. Wonen ook op de etages handhaven dan wel toestaan. In de binnenstad geldt: “vechten voor elke (goede) woning”.
3. Terugdringen kamerverhuur.
4. Diversiteit huidige straatbeeld verhogen in samen-spraak met bewoners.
5. Terugdringen terras invloed (Herstellen afbakening terrassen, geen uitbreiding).
6. Sluiting terrassen (inclusief bediening buiten) om 23.00 uur.
7. Toegankelijkheid en bereikbaarheid herstellen (brandweer, ambulance, bewoners, wandelaars en bezoekers).
8. Handhaving naleving voorschriften: drinken op straat en staan op terrassen is (ook nu) verboden. (Deze regel wordt dagelijks en massaal overtreden. )
9. Geen nieuwvestiging horeca.
10. Streven naar uitruil horeca: van meer naar minder overlastgevend, bijv. van café/bar naar restaurant met beperkte terrasvergunning.
11. Overleg over evenementen met bewoners en verbeterde communicatie hierover.

Maastricht, 22 juli 2016.
Bewonersvereniging Jekerkwartier,
Marijke van Lierop, voorzitter.