Adviezen Horecabeleid van de Bewonersvereniging Jekerkwartier
bij de voorbereiding nieuwe Horecanota 2015-2018
Onze zorg
De voorbereiding van een nieuwe gemeentelijke Horecanota voor Maastricht is voor de binnenstadsbewoners van het Jekerkwartier (en overige stadsdelen) belangrijk. Niet zonder reden berichtten diverse kranten en tijdschriften de afgelopen periode over de stadsonrust voor bewoners in historische en toeristische steden waaronder ook Maastricht.
Van alle stadsfuncties botsen de horecafunctie en de woonfunctie misschien wel het meest. Het is geen punt van discussie dat beide functies van existentieel belang zijn voor een levende stad en dus ook, in hun optimale vorm, in het stadscentrum thuishoren. Van een balans tussen beide functies lijkt geen sprake meer. De woonfunctie delft het onderspit.
Er wordt hoog opgegeven over de economische waarde van de horeca in Maastricht. Met de (negatieve) consequenties van de ontwikkeling en intensivering van het stadstoerisme/ het volume bezoekers, de evenementen en festivals, wordt te weinig rekening gehouden.
Belangrijk discussiepunt is hoe de materiële waarden (werkgelegenheid, financiën) en de immateriële waarden (leefbaarheid / leefsituatie van de ca 15.000 bewoners van de binnenstad) op een acceptabele manier opnieuw in evenwicht gebracht kunnen worden.
Het is nu de taak van de gemeente om serieus werk te maken van het herstel van de verhouding tussen horeca en wonen en dat met een nieuw horecabeleid te garanderen.
Onze wensen
Het is van belang dat het beleid voor evenementen, terrassen, horeca-inrichtingen nauwkeurig niet alleen op elkaar maar ook op de woonfunctie wordt afgestemd.
Nog steeds actueel achten wij de horeca-evaluatienota 2012 en de toen door de bewonersorganisaties ingebrachte zorgpunten en wensen bij de evaluatiesessies (de bijlage in die nota). Die punten dienen ook nu in het nieuwe beleid te worden opgenomen.
Een belangrijke impuls en leidraad voor een vernieuwende aanpak zien wij verder in de onlangs vastgestelde binnenstadsvisie met de daarin de opgenomen specifieke gebiedskarakters: “met mogelijk meer kansen voor een meer afgewogen aanpak en “fine tuning” voor zowel bedrijfssector als bewoners”.
Een nieuw vestigingsbeleid
- Het ontwikkelen van een nieuw horecavestigingsbeleid dat uitgaat van de eigenheid, karakteristiek en gebruik van de specifieke buurten en straten en het behoud daarvan.
- Voor de binnenstad de gebiedsindelingen in de horecanota 2008 verfijnen en toespitsen op die buurtniveaus en buurtkarakters (alleen nog handhaven “horecaconcentratie zone” ).
- Het kernwinkelgebied niet langer uitsluiten voor enige nieuwe horecavestiging.
- Voor nieuwe vestigingen in principe een status-quo beleid (nee, tenzij); met alleen opties voor nieuwe horecavestigingen als die een positieve bijdrage aan het betrokken buurtkarakter bieden.
- Een goed werkbaar ontheffingsbeleid met specifieke omgevingsgebonden criteria die per buurt / straatniveau kunnen verschillen afhankelijk van de specifieke buurteigenheid, en het karakter en de passendheid van toelaatbare horeca.
- Door heldere procedures meer duidelijkheid en zekerheid voor bewoners en ondernemers. voor zowel de diverse buurten als de bedrijfstak.
Bij de discussie omtrent de Nota Visie Binnenstad bleek dat diversiteit en verschil van karakter tussen de verschillende binnenstadsgebieden gewenst is en waar mogelijk moet worden versterkt. Er zijn gebieden met een intensieve woonfunctie en een rustig karakter, en gebieden met weinig bewoners en een meer bruisend karakter.
Dat verschil in karakteristiek zou versterkt kunnen worden met horeca die goed bij dat bepaalde gebied past. De horeca dient gedefinieerd te worden in verschillende typen, in termen van impact op de omgeving. De typen die goed passen bij het karakter van een bepaald gebied kunnen alleen in dat gebied gevestigd worden.
Immers diversiteit van de verschillende stadsbuurten is dringend gewenst. De gemeente wil bijvoorbeeld dat het Belvédère / Boschstraatgebied het nieuwe, jonge, bruisende deel van de stad wordt en het Jekerkwartier het rustige, “dromerige” monumentale stadskwartier. In tegenspraak hiermee heeft de gemeente (op gespannen voet met het bestemmingsplan) wel nog diverse nieuwe horecavergunningen voor het Jekerkwartier afgegeven.
Dit staat haaks op het in de nota’s beschreven beleid. Het Jekerkwartier lijkt zich (mogelijk onvoorzien en onbedoeld maar toch gereguleerd door de gemeente) te ontwikkelen tot hét uitgaansgebied van de stad, terwijl het Belvédèregebied alsmaar niet kan ‘bruisen’.
“Fine tuning” regelgeving
- Differentiatiemogelijkheden bij de vergunningverlening horeca onderzoeken (vergunning binden aan een exploitatieperiode en exploitant).
- Flexibiliteit: doorbreking van het principe “eenmaal horeca altijd horeca”.
- Herstructurering bij misstanden en probleemsituaties vergemakkelijken.
- Specifiek vergunningstelsel voor lichte en zware horecacategorieën, zonder doorloop van de lichte categorie naar de andere categorie.
- Integrale beoordeling/vergunning horecavestiging en terras.
Op die manier kan het type horeca en het karakter van het betreffende gebied op elkaar worden afgestemd zodat beide elkaar versterken en de frictie tussen wonen en horeca tegelijkertijd kan afnemen. Dan kunnen er verschillende typen horeca (‘lichte’ en ’zware’) worden gedefinieerd op basis van de te verwachten overlast.
Openheid en publicatieplicht vergunningstelsel
- Openbare procedures bij vergunningstelsel horeca- en terrasvergunningen: qua procedures en met informatie/publicatieplicht
- Altijd overleg/hoorplicht met omwonenden bij procedure nieuwe vestiging en uitbreiding bestaande horeca.
- Kennisgeving aan omwonenden van alle ontheffingen .
Hinder en onbalans bestaande Horeca en leefmilieu
Vooral de verschillende vormen van geluidsoverlast:
- Geluidsoverlast direct vanuit de onderneming.
- Idem van overig bijbehorend straatgeluid.
- Omgevingsoverlast (ook geluid) zoals door terrassen.
Het zou de gemeente sieren als zij:
- Zou uitspreken dat (ook) binnenstadbewoners recht hebben een normale nachtrust en dat zij die ook bewaakt en garandeert.
- Een gezondheidsveilige horeca garandeert voor alle bezoekers (geen geluidsvolumes vergunnen of toestaan die schadelijk kunnen zijn voor het gehoor. In het bedrijfsleven ligt die grens op 80 dB).
De belangrijkste vorm van horecaoverlast is geluid. Het is niet eens zo moeilijk om geluid te beperken:
- Alle deuren/ramen dienen te allen tijde dicht te zijn; dit m.b.t. de vermindering van geluidsoverlast. Dat is een voorschrift. Dit voorschrift wordt massaal overtreden
- Openbare ruimte wordt vaak door exploitanten in gebruik genomen alsof het een deel van de inrichting betreft. Dat is verboden maar komt vrijwel overal voor. Het is eerder regel dan uitzondering. (Het vertoeven in een café heeft zich massaal verplaatst naar de publieke ruimte buiten – oftewel het terras.)
- De terrassen zijn vaak te groot en (daardoor) te luidruchtig en ze verhinderen goede doorloop van de voetgangers (voor mindervaliden en slechtzienden is het helemaal lastig!).
- Bekend maken (tijdig) aan de omwonenden van alle activiteiten waarvoor een ontheffing is aangevraagd en verkregen
Terrassen geven veel overlast. In straten waar veel mensen wonen, dienen de terrassen aangepast te worden aan die woonomgeving. Dat betekent bijvoorbeeld: .
- Vroeger in de avond sluiten van terrassen (Voorbeelden o.a.: Altstadt München 23.00 uur sluiting terrassen; Kopenhagen heeft residentiële delen van de stad uitgeroepen tot stiltezones).
- Het verbieden van verblijf van horecagasten op straat, met of zonder drank.
- Regels voor buitenrokers.
- Restricties voor groepen.
- Limitering lokale evenementjes en festivalletjes.
Garanties naleving voorschriften en handhaving
Het naleven van de geldende voorschriften verdient expliciete aandacht en zorg vanuit de gemeente. Nederland staat bekend om zijn ‘gedogen’. Dit is een wijdverbreid fenomeen, echter niet, zo blijkt telkens weer, zonder repercussies. Het komt de leefbaarheid van de inwoners ten goede als afgesproken beleid ook gecontroleerd wordt op uitvoering.
- Scherper toezicht op een goede naleving kan veel overlast voorkomen.
- Verbeterde terugkoppeling over klachten werkt positief voor omwonenden en horeca. Ook periodieke rapportage is werkzaam.
- Vaak schort het aan terugkoppeling. Gevolg: menig bewoner verliest zijn vertrouwen in de klachtafhandeling. Resultaat: bewoners dienen geen of minder klachten in, waardoor de gemeente veronderstelt dat de overlast is afgenomen, terwijl dat niet zo is, en het probleem blijft bestaan.
- Handhaving en sancties zijn bij herhaalde overtredingen onontbeerlijk.
31-08-2015
Bestuur BJK.
Download als PDF Horeca Advies Jekerkwartier BJK aug2015